Το Moodle (Modular Object Oriented Developmental Learning Environment) είναι ένα πακέτο λογισμικού για τη διεξαγωγή ηλεκτρονικών μαθημάτων μέσω διαδικτύου. Έχει σχεδιαστεί για να παρέχει στους εκπαιδευτικούς, τους διαχειριστές αλλά και τους εκπαιδευόμενους ένα ενιαίο, ασφαλές και ολοκληρωμένο σύστημα δημιουργίας ενός εξατομικευμένου μαθησιακού περιβάλλοντος. Ήρθε στο προσκήνιο τη δεκαετία του ’90 από τον Martin Dugiamas, έναν ελληνικής καταγωγής διδάκτορα στην Εκπαίδευση και ειδήμονα στην Πληροφορική, το οποίο είναι βασισμένο σε συγκεκριμένες παιδαγωγικές αρχές και δομημένο με συγκεκριμένη φιλοσοφία.

Το Moodle παρέχεται δωρεάν ως λογισμικό ανοιχτού κώδικα, δεν υφίσταται κόστος αγοράς και περιορισμός αδειών χρήσης. Είναι διαθέσιμο σε πολλές γλώσσες καθώς η κοινότητα του Moodle έχει αρχίσει να το μεταφράζει σε περισσότερες από 120 γλώσσες. Παρέχει μία ευέλικτη σειρά εργαλείων που υποστηρίζει μάθηση με χρήση ΤΠΕ αλλά και την 100% διαδικτυακή μάθηση, καθώς συμπεριλαμβάνει και μία σειρά από εξωτερικά συνεργατικά εργαλεία όπως forums, wikis, chats, blogs κ.ά. Μπορεί να υποστηρίξει τη χρήση από λίγους εκπαιδευόμενους μέχρι και εκατομμύρια χρήστες, γι’ αυτό εφαρμόζεται τόσο σε μικρές τάξεις όσο και σε μεγάλους οργανισμούς. Το ότι είναι διαδικτυακό καθιστά πολύ εύκολη την πρόσβαση του σε αυτό, οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε συσκευή.

Έχει υψηλή διδακτική προσφορά, καθώς ο σχεδιασμός του Moodle έχει βασιστεί στη φιλοσοφία μάθησης που ονομάζεται «κοινωνική εποικοδομητική μάθηση» (social constructionist pedagogy). Μέσα στο περιβάλλον του Moodle επιτυγχάνονται κοινωνικές αλληλεπιδράσεις που αυξάνουν τα κίνητρα για μάθηση προάγοντας την εκπαιδευτική διαδικασία. Η πλατφόρμα Moodle παρέχει τη δυνατότητα στους εκπαιδευτές να δημιουργήσουν αποτελεσματικές διαδικτυακές κοινότητες μάθησης προσφέροντας εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω διαδικτύου. Ο εκπαιδευτικός όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι (Στασινάκης Π.,Καλογιαννάκης Μ.,2014) μπορεί να:

• δημιουργήσει εικονικές τάξεις και μαθήματα,
• να εγγράψει μαθητές,
• να δημιουργήσει τα προφίλ τους,
• να κατασκευάσει ιστοσελίδες και φόρουμ συζητήσεων,
• να αναρτήσει διδακτικό υλικό,
• να δημιουργήσει ομάδες μαθητών και να αναθέσει εργασίες,
• να δημιουργήσει κουίζ και να τα βαθμολογήσει καθώς και
• να παρακολουθεί αυτόματα κάθε δραστηριότητα του μαθητή.

Η δημιουργία μιας εικονικής τάξης και το μοντέλο της μεικτής μάθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο ενός μαθήματος μέσω Moodle, συνδυάζει την παρουσία των μαθητών στο χώρο του σχολείου κατά την ώρα του μαθήματος, με τη δυνατότητα συνεργασίας εκτός εκπαιδευτικής δομής σε τόπο και χρόνο βολικό για κάθε μαθητή.

Παρουσίαση μαθήματος με τη χρήση Moodle

Στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού μαθήματος “Τεχνολογίες και Πολυμέσα στην Εκπαίδευση” χρησιμοποίησα την πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης Moodle για τη δημιουργία του μαθήματος: AIDS/HIV

Τάξη: Γ ΄ Λυκείου
Κεφάλαιο: 1 Άνθρωπος και Υγεία
Ενότητα: 1.3 Μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού-Βασικές αρχές ανοσίας
Υποενότητα: 1.3.4 Σύνδρομο επίκτητης Ανοσοβιολογικής Ανεπάρκειας (AIDS) 

Το πρόγραμμα έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε ο μαθητής να μπορεί να προσαρμόσει τη διάρκεια του μαθήματος στις δικές του ανάγκες. Ενδεικτικά πιστεύω ότι 4 ώρες είναι αρκετές για την περιήγησή σας στις ενότητες και την ενασχόλησή σας με τις παρακάτω δραστηριότητες. 

Στόχοι της διδακτικής ενότητας είναι:

1. Να κατατάσσουμε τον ιό HIV στην ομάδα που ανήκει, να περιγράφουμε τον τρόπο  πολλαπλασιασμού του και να τον συσχετίζουμε με τα βασικά δομικά του χαρακτηριστικά.
2. Να γνωρίσουμε τους τρόπους μετάδοσης του και να τους συσχετίζουμε με επικίνδυνες πρακτικές και συμπεριφορές του ατόμου, καθώς και να αναγνωρίσουμε τα συμπτώματα της νόσου που προκαλεί ο ιός.
3. Να κατανοήσουμε τα στάδια εξέλιξης της νόσου από την στιγμή που ένα άτομο προσβληθεί από τον ιό HIV.
4. Να γνωρίσουμε με ποιες μεθόδους μπορεί να γίνει η διάγνωση της ασθένειας του AIDS.
5. Να κατανοήσουμε τους λόγους που η επιστήμη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον ιό και να  αναγνωρίσουμε την ανάγκη υιοθέτησης συμπεριφορών που προφυλάσσουν εμάς και τους γύρω μας από τον ιό.

1η υποενότητα

Σαν πρώτο βήμα, προσελκύουμε το ενδιαφέρον του Μαθητή για μία νόσο που έχει πάρει τεράστιες κοινωνικές διαστάσεις τις τελευταίες δεκαετίες, τη νόσο του ΑΙDS. Κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση σχετικά με το τι γνωρίζει για ένα θέμα που σίγουρα το έχει ακούσει έστω και σαν όρο στην καθημερινή του ζωή (από το διαδίκτυο, από την τηλεόραση, από σχετικές καμπάνιες κτλ).

Δημιουργούμε συνδετικούς κρίκους ανάμεσα στην πρότερη και την
παρούσα γνώση για τους ιούς, με ένα ερωτηματολόγιο που θα μας βοηθήσει να:

• θυμηθούμε τι γνωρίζουμε για αυτούς
• διαπιστώσουμε τυχόν παρανοήσεις που μπορεί να έχουμε
• διορθώσουμε εσφαλμένες εντυπώσεις
• ερευνήσουμε νέα στοιχεία που μας δίνονται

2η Υποενότητα

Σε επόμενο βήμα, παρατηρούμε αναλυτικά τη δομή του ιού HIV.

Οι μαθητές καλούνται να διερευνήσουν μόνοι τους και να καταλήξουν γιατί ο ιός του HIV μπορεί να οδηγήσει σε μια τόσο σοβαρή ασθένεια που έχει οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στο θάνατο κατά το παρελθόν.
ΦΑΣΗ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ Ι: Εξερευνούν τι κάνει έναν ιό HIV να ξεχωρίζει από έναν ιό της γρίπης ή από έναν ιό του έρπητα, συμμετέχοντας στο forum και συγκρίνοντας τις δομές των 3 ιών.

Καθώς η δομή του ιού σε σύγκριση με τους άλλους ιούς δεν μας δίνει κάποια στοιχεία που να δικαιολογούν την επικινδυνότητα του ιού, περνάμε στην επόμενη φάση..
ΦΑΣΗ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ 2: Οι μαθητές καλούνται να εξερευνήσουν τον κύκλο αναπαραγωγής του ιού HIV και να τον συγκρίνουν με τον κύκλο αναπαραγωγής ενός άλλου RNA ιού (όπως τον ιό της γρίπης) για να ανακαλύψουν τυχόν διαφορές που καθιστούν τον πρώτο τόσο επικίνδυνο.

Στο παραπάνω forum και αφού έχει εξελιχθεί η συζήτηση των μαθητών, παρεμβαίνω θέτοντας ένα νέο θέμα στη συζήτηση ώστε να μπορέσουν να καταλήξουν στο τι κάνει τον ιό HIV να ξεχωρίζει ως προς τη δράση του από τους ρετροϊούς και τους υπόλοιπους ιούς γενικότερα.

Στη συνέχεια γίνεται αναλυτική επεξήγηση της αναπαραγωγής του ιού HIV ενώ κατόπιν προβάλλεται και ένα μικρό video που δείχνει συνοπτικά όλη τη διαδικασία.

Ακολουθεί πρόσβαση σε συνομιλία όπου θα συζητηθούν τυχόν απορίες ή άγνωστες έννοιες σχετικά με την παραπάνω ενότητα, μεταξύ των μαθητών.

3η Υποενότητα

Εφόσον έχουμε εξετάσει αναλυτικά τη δομή και την αναπαραγωγή του ιού HIV, θα μπούμε στη διαδικασία να γνωρίσουμε :

• τους τρόπους μετάδοσης του ιού HIV και να τους συσχετίζουμε με επικίνδυνες  πρακτικές και συμπεριφορές του ατόμου
• τις μεθόδους με τις οποίες μπορούμε να διαπιστώσουμε αν ένα άτομο έχει μολυνθεί από τον ιό HIV.

4η Υποενότητα

Κατόπιν πραγματοποιούμε μια περιήγηση στα στάδια που υπεισέρχεται ο ανθρώπινος οργανισμός από τη στιγμή που θα μολυνθεί μέχρι και την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου του AIDS, καθώς και τα συμπτώματα αυτής.

5η Υποενότητα

Στο επόμενο βήμα κατανοούμε γιατί η επιστήμη δεν είναι σε θέση ακόμη και σήμερα να αντιμετωπίσει πάντα αποτελεσματικά τον ιό και γιατί είναι μεγίστης σημασίας η έγκαιρη διάγνωση του αλλά και η υιοθέτηση συμπεριφορών που μας προφυλάσσουν από τον ιό.

Πριν συνεχίσουμε στο στάδιο των δραστηριοτήτων, κρίνεται σκόπιμη μια μικρή ανασκόπηση για να σιγουρευτούν οι μαθητές ότι έχουν κατανοήσει όσα έχουν μελετήσει έως τώρα.

6η Υποενότητα-Δραστηριότητα

Εφόσον σιγουρευτούν οι μαθητές ότι έχουν κατανοήσει όλες τις έννοιες και διαδικασίες που αφορούν τον ιό HIV και την ασθένεια που προκαλεί, επεκτείνουμε την εννοιολογική τους κατανόηση προβάλλοντας την κοινωνική διάσταση του θέματος.

Εμπλέκουμε τους μαθητές σε σενάρια της πραγματικής ζωής καλώντας τους να συμμετέχουν στην παρακάτω ομαδική δραστηριότητα. Τους καλούμε να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους και να ανταλλάξουν απόψεις με απώτερο στόχο την αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς απέναντι στην νόσο που προκαλεί ο HIV, που είναι συνυφασμένη με διακρίσεις, αρνητικά στερεότυπα και τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Αξιολόγηση

Κλείνουμε τη διδακτική ενότητα ενθαρρύνοντας τους μαθητές μας να συμμετέχουν σε μία μικρή εξέταση, δίνοντας τους την δυνατότητα να αξιολογήσουν αυτά που έχουν κατανοήσει και τις ικανότητες που έχουν αποκτήσει. Ενώ εμείς παράλληλα ελέγχουμε εάν έχουν επιτευχθεί οι διδακτικοί στόχοι που έχουμε θέσει.

Ανακεφαλαίωση

Τέλος κάνουμε μία μικρή ανακεφαλαίωση όλης της ενότητας προβάλλοντας ένα μικρό βίντεο που με ευφάνταστο και διασκεδαστικό τρόπο κάνει μία μίνι ανακεφαλαίωση της ενότητας αυτής!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.Στασινάκης Π.,Καλογιαννάκης Μ.,(2014),”Χρήση της πλατφόρμας Moodle στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: η περίπτωση του μαθήματος «Ερευνητική Εργασία – Project”,στο: Π. Αναστασιάδης, Ν. Ζαράνης, Β. Οικονομίδης & Μ. Καλογιαννάκης(Επιμ),(2014),Τεχνολογίες Πληροφορικής και επικοινωνιών στην Εκπαίδευση, (Πανεπιστήμιο Κρήτης,3-5 Οκτωβρίου 2014),Ρέθυμνο,ISSN:978-960-88359-7-9, 271-279

ΠΗΓΕΣ :[1] [2]