Στην σημερινή εποχή της πληροφορίας όλα περιστρέφονται γύρω από τεχνολογία και πως μπορεί να κάνει την ζωή μας καλύτερη. Ακόμη και στον τομέα της εκπαίδευσης που παραδοσιακά έχει να κάνει με την άμεση επαφή του εκπαιδευτικού με τον μαθητή έχει εισαχθεί ο όρος e-learning.
Με τον όρο e-learning εννοούμε όλες τις νέες τεχνολογίες που μπορούν να λειτουργήσουν ως εκπαιδευτικά εργαλεία. Εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες που προσφέρουν οι σύγχρονες εφαρμογές όπως αποστολή μηνυμάτων κειμένου, εικόνων, ήχου, βίντεο. Οι καθηγητές και οι μαθητές μπορούν να επικοινωνούν πέρα από τα στενά όρια της τάξης και να δημιουργήσουν έναν δικό τους χώρο χωρίς τους περιορισμούς του τόπου και του χρόνου με σκοπό την μετάδοση της γνώσης.
Μία τέτοια εφαρμογή είναι το “WhatsApp” . Πρόκειται για μία δωρεάν εφαρμογή μηνυμάτων διαθέσιμη για Android και άλλα smartphone. Το WhatsApp χρησιμοποιεί τα δεδομένα του κινητού (4G/3G/2G/EDGE ή Wi-Fi, όταν είναι διαθέσιμο) για να στέλνει μηνύματα και να πραγματοποιεί κλήσεις. Επιπλέον το WhatsApp στέλνει και λαμβάνει, φωτογραφίες, βίντεο, έγγραφα και φωνητικά μηνύματα. Μπορεί να δημιουργήσει group έως 256 ατόμων και να μοιραστεί αρχεία όπως PDFs, documents, spreadsheets, slideshow έως 100MB. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το μέγεθος αρχείων που υποστηρίζουν τα email είναι περίπου 25MB.
Πως όμως αυτή η εφαρμογή μπορεί να βοηθήσει στην εκπαιδευτική διαδικασία;
Η σωστή χρήση της εφαρμογής μπορεί να δώσει στον εκπαιδευτικό ένα χρήσιμο εργαλείο για την μετάδοση της γνώσης. Μέσω της εφαρμογής η μάθηση βγαίνει από την σχολική αίθουσα. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει κλειστές ομάδες με συμμετοχή μόνο μαθητών ή εκπαιδευτικών. Έτσι παραμένει ο ιδιωτικός χαρακτήρας της διδασκαλίας. Η εφαρμογή χρησιμοποιεί αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας για την τήρηση των προσωπικών δεδομένων και τα μηνύματα είναι ορατά μόνο στα μέλη της ομάδας. Το κάθε μέλος μπορεί να στείλει αρχεία για έρευνα, εκμάθηση, ή αξιολόγηση. Υπάρχει άμεση ειδοποίηση για οτιδήποτε “ανεβαίνει” στην ομάδα. Ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι δεν υπάρχει η πίεση του χρόνου της αίθουσας για συγκεκριμένες εργασίες. Κάθε μαθητής είναι ξεχωριστός και ορισμένοι έχουν ανάγκη λίγο περισσότερο χρόνο για να εκτελέσουν μία δραστηριότητα. Όλοι οι μαθητές μπορούν να συμμετέχουν. Ακόμη και μαθητές που εντός της τάξης διστάζουν να πουν την γνώμη τους, μέσω της εφαρμογής αποκτούν αυτοπεποίθηση και ευφράδεια λόγου την οποία υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχαν. Έτσι μπορεί να υπάρξει συνεργασία και διάλογος των μαθητών ενισχύοντας την διερευνητική μάθηση.
Μελέτη περίπτωσης
Το 2019 διεξήχθη μία έρευνα από τους Marwan Abualrob και Safa Nazzal στο Merkeh Secondary School for Girls στην Παλαιστίνη που εξέταζε αυτές τις ιδέες. Επιλέχθηκαν 28 μαθήτριες της 10th Grade , της 2ας Λυκείου για την Ελλάδα, ώστε να συμμετέχουν για 4 μήνες σε ένα πρόγραμμα ενίσχυσης της διδακτέας ύλης στα μαθήματα της Βιολογίας και της Χημείας.
Κατά την διάρκεια της έρευνας καταγράφηκαν όλα τα μηνύματα και χωρίστηκαν σε κατηγορίες ώστε να εκτιμηθούν τα αποτελέσματα.
Είδος Μηνύματος | Μορφή του μηνύματος | Κατεύθυνση επικοινωνίας | Ανταλλαγή γνώσης |
Εκπαιδευτικό | Κείμενο | Μαθητής σε Μαθητή | Επίπεδο γνώσης |
Οργανωτικό | Ηχογράφηση | Μαθητής σε Καθηγητή | Διδακτέα ύλη |
Κοινωνικό | Βίντεο | Καθηγητής σε Καθηγητή | Καθημερινή ζωή |
Εξωτερικός Σύνδεσμος |
Στους παρακάτω πίνακες βλέπουμε τα στατιστικές αναλύσεις των μηνυμάτων της έρευνας.




Συμπεράσματα
Όπως είδαμε η κύρια χρήση της εφαρμογής σε σχολικό περιβάλλον ήταν για κοινωνική επικοινωνία. Όμως το ποσοστό χρήσης για εκπαιδευτικούς σκοπούς δεν ήταν μικρό και βλέπουμε ότι μπορεί να υπάρξουν μεγάλες δυνατότητες. Παρ’ όλο που η εφαρμογή δημιουργήθηκε για κοινωνικούς σκοπούς μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι περισσότερο, βάζοντας τους καθηγητές και τους μαθητές σε έναν νέο τρόπο αναζήτησης της γνώσης.
Πηγή: Abualrob, M., & Nazzal, S. (2020). Using WhatsApp in Teaching Chemistry and Biology to Tenth Graders. Contemporary Educational Technology, 11(1), 55-76. https://doi.org/10.30935/cet.641772