Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας ΔΕΠ/Υ (AD/HD) είναι μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες διαταραχές στη σχολική ηλικία, και η τεχνολογία της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) στην εκπαίδευση είναι ένα από τα εργαλεία που τελευταία θεωρείται, σημαντικό και βοηθητικό, για την εκπαίδευση ορισμένων παιδιών με διαταραχές. Σύμφωνα με έρευνα στην οποία μελετήθηκε μια μελέτη περίπτωσης (1 μαθητής) με τη χρήση μικτών μεθόδων, στη συμβολή ενός μαθήματος βιολογίας βασισμένο σε ΤΠΕ, παρατηρήθηκε ότι οι ΤΠΕ βοήθησαν στη βελτίωση των σχολικών επιδέσεων ενός μαθητή ΔΕΠ/Υ. Τα ερευνητικά εργαλεία για τη συλλογή δεδομένων ήταν συνεντεύξεις και οι παρατηρήσεις δύο παρατηρητών, η ανάλυση των οποίων αποκάλυψε ότι ο μαθητής ΔΕΠ/Υ προτιμούσε το μάθημα με τη χρήση των ΤΠΕ κατά το οποίο και τα τρία χαρακτηριστικά του συνδρόμου έγιναν λιγότερο έντονα και ήταν πιο συγκεντρωμένος σε σύγκριση με άλλες στιγμές του στην παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας . Ο μαθητής ΔΕΠ/Υ έγινε πιο θετικός προς το μάθημα της βιολογίας και κατανόησε καλύτερα βασικές βιολογικές έννοιες.
Παιδί με ΔΕΠ/Υ, υπερκινητική και παρορμητική συμπτωματολογία.
Τα αίτια του συνδρόμου δεν έχουν ακόμη εξηγηθεί πλήρως.
Τα άτομα με ΔΕΠ/Υ διαφέρουν ως προς τις ικανότητές τους, επομένως υπάρχουν τρεις υποτύποι ΔΕΠ/ΥΠ:
Απρόσεκτος τύπος (σημαντική απροσεξία αλλά όχι υπερκινητική-παρορμητική συμπτωματολογία)
Υπερκινητικός-παρορμητικός τύπος (σημαντική υπερκινητική-παρορμητική αλλά όχι συμπτωματολογία απροσεξίας)
Ο συνδυασμένος τύπος (σημαντική απροσεξία και υπερκινητική-παρορμητική συμπτωματολογία) . Σε ορισμένες περιπτώσεις, συνταγογραφούνται φάρμακα για αυτά τα παιδιά.
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά των παιδιών ΔΕΠ/Υ τα δυσκολεύουν στην εκπαιδευτική διαδικασία διότι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση βοηθά σημαντικά τη βελτίωση της προσοχής και της αφομοίωσης εννοιών σε παιδιά ΔΕΠ/Υ.
Η χρήση ΤΠΕ στην εκπαίδευση έχει συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη πληροφοριακών δεξιοτήτων σε μαθητές και εκπαιδευτικούς. Γεγονός που βοηθά και διευκολύνει την καθημερινότητά όλων σε εργασιακό και κοινωνικό τομέα.
Με τον όρο ΤΠΕ εννοούμε το σύνολο “Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνίας” που αναφέρεται στα πληροφοριακά μέσα που χρησιμοποιούνται για επαγγελματικούς και εκπαιδευτικούς λόγους με στόχο τη μετάδοση πληροφοριών και την εκπαίδευση.
Πιο συγκεκριμένα οι ΤΠΕ είναι το σύνολο των επαγγελματικών κλάδων οι οποίοι σχετίζονται με τη μελέτη, σχεδίαση, ανάπτυξη, υλοποίηση, συντήρηση και διαχείριση υπολογιστικών πληροφοριακών συστημάτων, κυρίως όσον αφορά εφαρμογές λογισμικού και υλικού υπολογιστών. Τα επαγγέλματα ΤΠΕ βασίζονται στην ανάπτυξη, εγκατάσταση και συντήρηση προϊόντων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, με στόχο την παραγωγή, αποθήκευση, διαχείριση και μετάδοση πληροφοριών κάθε τύπου.Στις ΤΠΕ συγκαταλέγεται και η βιομηχανία ανάπτυξης λογισμικού, ως διακριτό υποσύνολο.
Εργαλεία των ΤΠΕ
Κατ’ επέκταση, με τον όρο «ΤΠΕ» (ελ.) ή «IT» (αγγλ.) μπορεί να κατονομάζονται τα τμήματα τεχνικής υποστήριξης σε οργανισμούς και επιχειρήσεις, καθώς και δημόσια ή ιδιωτικά έργα που αφορούν προϊόντα πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών.
Εξέλιξη και προσαρμογή του παραδοσιακού τρόπου εκπαίδευσης στις ανάγκες τις εποχής.
Στην εποχή τις τεχνολογίας που εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς και η πληροφορία ταξιδεύει γρήγορα σε ολόκληρο τον κόσμο, χρίζεται αναγκαία η εξοικείωση και η προσαρμογή της εκπαίδευσης με τις ανάγκες τις εποχής.
Χρήση του Η/Υ στην εκπαίδευση
Ένα πρόγραμμα που χρησιμοποιείται πολύ στον χώρο της εκπαίδευσης και συμβάλλει σημαντικά στην εκπαιδευτική διαδικασία μέσω των ΤΠΕ είναι το Moodle. Η πλατφόρμα του Moodle έχει όλα τα απαραίτητα εργαλεία για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση ενός μαθήματος. Το μάθημα σχεδιάζεται κατά κύριο λόγο από του εκπαιδευτικούς. Στην πλατφόρμα αυτή, οι εκπαιδευτικοί ανεβάζουν σημειώσεις, προωθούν επιπλέον ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης για μελέτη και μπορούν να αξιολογούν τους μαθητές με τη δημιουργία διαφόρων τεστ αξιολόγησης. Επίσης οι εκπαιδευόμενοι “προμηθεύονται” το υλικό προς μελέτη, αναρτούν τις εργασίες τους, αλληλοεπιδρούν και συνεργάζονται μέσω φόρουμ συζητήσεων. Τέλος, αξιολογούνται με σύγχρονο και πιο δια δραστικό τρόπο αξιολόγησης. Το πρόγραμμα αυτό δίνει πολλές δυνατότητες σε μια εκπαιδευτική κοινότητα και χρησιμοποιείται μέχρι ακαδημαϊκού επιπέδου εκπαίδευση.
Η πληροφορία και η γνώση ταξιδεύουν…
Ας δούμε λοιπόν τώρα ορισμένε δυνατότητες και εργαλεία που μας δίνει το moodle για τη σχεδίαση μιας ενότητας. Στο επόμενο παράδειγμα θα δούμε τη διαδικασία σχεδιασμού μιας ενότητας της βιολογίας, για τη διδασκαλία της με τη χρήση ΤΠΕ μέσω της πλατφόρμας. Η επιλεγμένη ενότητα είναι η ενότητα 5.4. το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου από το βιβλίο της ‘Α γυμνασίου. Στην εικόνα βλέπουμε δυνατότητα της πλατφόρμας για ανάπτυξη και επεξεργασία κειμένου, διαχωρισμό θεμάτων και προσθήκη εικόνων και άλλων πολυμέσων. Με την επιλογή “Ενεργοποίηση επεξεργασίας” ενεργοποιούνται και δίνονται όλα τα εργαλεία σχηματισμού του μαθήματος. Αριστερά από την επιφάνεια εργασίας βρίσκεται πλαίσιο με τις επιλογές πλοήγησης.
Εισαγωγή στην ενότητα.
Κατά τη διάρκεια επεξεργασίας ο εκπαιδευτικός μπορεί να προσθέσει πολλές εππιλέων πηγές πληροφόρησης. Στη συνέχεια θα δούμε τις επιλογές σχηματισμού των τεστ αξιολόγησης της ενότητας.
η πλατφόρμα μας δίνει πολλά εργαλεία και επιλογές για αξιολόγηση.
Επιλογές αξιολόγησης
Όπως βλέπουμε και στην εικόνα υπάρχουν επιλογές αξιολόγησης και ανατροφοδότησης της γνώσης του μαθητή. Στην εικόνα βλέπουμε επιλογές “σωστού-λάθος”, αντιστοίχισης, πολλαπλών επιλογών και άλλων. Τα τεστ στοχεύουν κυρίως στον έλεγχο του βαθμού επίτευξης των στόχων, στον έλεγχο της λειτουργικότητας του μαθήματος καθώς και στον βαθμό μελέτης των μαθητών/τριών.
Ερωτήσεις και κουίζ τελικής αξιολόγησης
Επομένως τα τεστ αξιολόγησης του moodle βοηθούν τους εκπαιδευτικούς να γίνουν καλύτεροι, να βελτιώσουν ξανά και ξανά την ηλεκτρονική του διδασκαλία και οι μαθητές αξιολογούνται και μελετούν με πιο σύγχρονες μορφές εκπαίδευσης.
Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι με τη χρήση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, εκτός των άλλων, βοηθάμε επιπλέον, το περιβάλλον με τη μείωση κατανάλωσης χαρτιού.
Στα πλαίσια του μαθήματος “Εκπαιδευτική Τεχνολογία – Πολυμέσα στη Διδασκαλία της Βιολογίας” , ασχοληθήκαμε με τη μελέτη και τη δημιουργία των εννοιολογικών χαρτών με τη χρήση του λογισμικού Cmap. Το κείμενο που δόθηκε προς επεξεργασία ήταν το ακόλουθο…
Στο παραπάνω κείμενο γίνεται αναφορά στους βλεννογόνους αδένες και ορισμένες λειτουργίες αυτών. Στη διαδικασία δημιουργίας εννοιολογικού χάρτη εντοπίστηκαν οι κύριες βιολογικές έννοιες του κειμένου και στη συνέχεια ξεκίνησε η σχεδίαση διαγράμματος.
Εννοιολογικός χάρτης με τη χρήση Cmap.
Στα πλαίσια τοποθετούνται συνήθως οι βασικές έννοιες της βιολογίας και συνδέονται μεταξύ τους με βέλη και ένα ρήμα ή μια σύντομη περιγραφή λειτουργίας της έννοιας. Στο λογισμικό υπάρχουν και πιο σύνθετες λειτουργίες για την επεξεργασία κειμένου, πλαισίου, φόντου, χρωμάτων κ.ά. Επίσης δίνεται η δυνατότητα προσθήκης εικόνας, υπερσύνδεσης κτλ. Ήταν πολύ ενδιαφέρον, χρήσιμο και χρονοβόρο για τη σωστή σύνδεση των εννοιών. Η χρήση όμως των εννοιολογικών χαρτών βοηθούν σημαντικά στην εκμάθηση δύσκολων εννοιών όπως αυτών της επιστήμης της βιολογίας.
Στα πλαίσια αναγκαιότητας των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, έγινε προσπάθεια για τη χρήση του wiki. Έχοντας οδηγίες από σημειώσεις και διαβάζοντας και επιπλέων πληροφορίες από την κατηγορία “βοήθεια” του λογισμικού έγιναν τα πρώτα βήματα σύνταξης κειμένου σε “γλώσσα wiki”. Δυσκολεύτηκα λίγο και μου πήρε αρκετό χρόνο μέχρι να ξεκινήσω και να αρχίσω να κατανοώ τον τρόπο λειτουργίας.
Στη συνέχεια, αφού είχα σημειώσει και εντοπίσει τους κώδικες που χρειαζόμουν, όλα γινόντουσαν πιο βατά.
Εδώ βλέπουμε τους κώδικες wiki για την συγγραφή κειμένου.
Στην επόμενη εικόνα βλέπουμε την μορφή του κειμένου. με την επιλογή “προεπισκόπηση επεξεργασίας” έχουμε πλήρη εικόνα για το τι συντάσσεται και πώς εμφανίζεται.
Τα σχεδιαγράμματα μπήκαν με τη μορφή εικόνας στο αρχείο και το αποτέλεσμα ήταν εξίσου ικανοποιητικό με το πρότυπο.
Ήταν ωραία εμπειρία και θα ήταν ενδιαφέρον και σε μαθητές/τριες γυμνασίου-λυκείου, ειδικά σε όσους/όσες έχουν κλήση στην πληροφορική και τον προγραμματισμό.
Σε καλωσορίζω στον κόσμο τον νηπίων! Εδώ όλα είναι καινούργια και έχουν πολύ ενδιαφέρον!
Ονομάζομαι Πόγκα Καλλιόπη και είμαι απόφοιτη νηπιαγωγός του τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ.) του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Παρακολούθησα σεμινάρια “Ειδικής Αγωγής” και “Πρώτων Βοηθειών” καθώς τα θεωρώ αναγκαία για την ενδυνάμωσή μου σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Μου αρέσει πολύ η ενασχόληση με το αντικείμενό μου και το θεωρώ αρκετά σημαντικό και απαιτητικό, διότι, απευθύνεται σε παιδιά ευαίσθητης ηλικίας και όλα πρέπει να είναι προσεγμένα και σωστά “τοποθετημένα” γιατί φιλτράρονται και υιοθετούνται για πρώτη φορά από τα παιδιά.
Ζωγραφική σε χαρτί του μέτρου, στα πλαίσια ετοιμασίας της καλοκαιρινής γιορτής.
Η εκπαίδευση στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία βοηθά τα παιδιά να αναπτυχθούν ολόπλευρα… νοητικά, σωματικά, συναισθηματικά και κοινωνικά. Όλες οι γνώσεις και τα ερεθίσματα μεταφέρονται στα παιδιά κυρίως μέσα από το παιχνίδι και τη βιωματική μάθηση. Δεν μπορούμε να τους μάθουμε επιστημονικούς όρους σε αυτή την ηλικία, αλλά μπορούμε να τους τους μεταλαμπαδεύσουμε κάθε γνώση εξηγώντας το φαινόμενο που θέλουμε να ασχοληθούμε απλουστεύοντας και το λεξιλόγιο μας. Για παράδειγμα αν θέλουμε να δουλέψουμε πάνω στον κύκλο του νερού δεν μπορούμε να τους το εξηγήσουμε με επιστημονικούς όρους όπως στα παιδιά του γυμνασίου. Μπορούμε όμως να τους εξηγήσουμε το φαινόμενο και να το κατανοήσουν μέσα από παραμύθια, πειράματα και παιχνίδια… Ας κάνουμε μια μικρή περιγραφή στο πως θα δουλεύαμε σε ένα τέτοιο project.
Αρχικά θα διαβάζαμε ένα σχετικό βιβλίο, εγώ θα πρότεινα το βιβλίο με τίτλο “Το σύννεφο που έβαλε τα κλάματα“. Περιγράφει με απλό τρόπο το ταξίδι του νερού. Έτσι λοιπόν και τα παιδιά με τη σειρά τους μπορούν να παίξουν σε θεατρικό παιχνίδι το παραμύθι, να μεταμορφωθούν σε σταγόνες και να ξεκινήσουν το ταξίδι. Με υφάσματα φτιάχνουμε τα σκηνικά και “οι σταγόνες” ξεκινούν το ταξίδι από τα ποτάμια και τη θάλασσα και φτάνουν στο σύννεφο μέχρι αυτό να μεγαλώσει να βαρύνει και να βάλει τα κλάματα… και τότε οι σταγόνες τρέχουν πάλι πίσω στη Γη. Φυσικά οι λέξεις εξάτμιση, συμπύκνωση, συγκέντρωση είναι δυσνόητες και είναι προτιμότερο να εξηγούμε το φαινόμενο, ακόμα και να το δείξουμε ή να το αποδείξουμε. Έτσι λοιπόν για να δείξουμε το φαινόμενο της εξάτμισης κάνουμε ένα απλό πείραμα: σε ένα γκαζάκι τοποθετούμε ένα μπρίκι με νερό και όταν αυτό αρχίσει να θερμαίνεται ή να βράζει κρατάμε ένα διάφανο καπάκι κατσαρόλας λίγο πιο ψηλά, τότε παρατηρούμαι μια κίνηση αέρα να βγαίνει από το μπρίκι και καθώς φτάνει στο καπάκι γίνεται νερό. Δηλαδή το νερό γίνεται μικρές σταγόνες και ταξιδεύει μέσα από τον αέρα (υδρατμοί) και ανεβαίνει ψηλά στον ουρανό. Με παρόμοιο τρόπο μέσα από πειράματα μπορούμε να εξηγήσουμε τα σύννεφα και το φαινόμενο της βροχής. Σε συνδυασμό με το θέμα μπορούμε να δουλέψουμε και με λεκτικά παιχνίδια, τραγούδια σχετικά με βροχή ή σύννεφα κτλ.
Αυτή είναι μια μικρή γεύση για τον κόσμο των παιδιών που θέλουν συνεχώς να μαθαίνουν και εντυπωσιάζονται με πράγματα που εμάς μας φαίνονται απλά, αυτονόητα και συνηθισμένα.
