Σχεδιασμός μαθήματος με τη βοήθεια του 5Ε
Ενότητα: Η Σύγχρονη Σύνθεση, Βιολογία Γ’ Λυκείου, Σελ.132.
1.ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ
α) Χρήση Ιδεοθύελλας (Brainstorming) με Εξέλιξη (τι είναι;) / Φυσική Επιλογή (τι είναι;) Θα γίνει στον πίνακα ώστε να τα βλέπουν όλοι οι μαθητές.
β)Σκοπός: να ακουστούν οι προϋπάρχουσες γνώσεις των μαθητών.
γ) Συζήτηση.
2.ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ
α)Δίνουμε σε μικρές ομάδες μαθητών τριαντάφυλλα από δύο διαφορετικά είδη και σε πολλά διαφορετικά χρώματα (κόκκινο, κίτρινο, λευκό κ.α.) και τους ζητάμε να τα παρατηρήσουν.
β) Δίνουμε ένα φύλλο εργασίας ανά ομάδα ώστε να καταγράψουν τα διάφορα χαρακτηριστικά και να κατατάξουν τα άνθη στα δύο διαφορετικά είδη. Τους ζητάμε να κάνουν υποθέσεις για το πως ευνόησε η φυσική επιλογή την εδραίωση χαρακτηριστικών και δομών (χρώμα, άρωμα, αγκάθια) που χρησιμεύουν στην επικονίαση και την άμυνα και να κάνουν υποθέσεις για το πως εμφανίστηκαν διαφορετικά χρώματα (συσσώρευση τυχαίων μεταλλάξεων,δημιουργία νέου χρώματος).
3.ΕΞΗΓΗΣΗ
α)Συζητάμε τη διαδικασία με την οποία εμφανίστηκαν τα διαφορετικά χρώματα στα τριαντάφυλλα.
β)Εισάγουμε τις έννοιες ποικιλομορφία και μετάλλαξη. Συζητάμε για τυχαίες μεταλλάξεις καθώς και μεταλλάξεις λόγω χημικών παραγόντων ή ακτινοβολίας.
γ) Οι μαθητές μπορούν να έρθουν σε γνωστική σύγκρουση μέσω της συζήτησης και με τις αρχικές τους υποθέσεις.
4.ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
α) Παρουσιάζουμε φωτογραφίες των ψαριών Apogon pacificus και Apogon pseudomaculatus σε συνδυασμό με τον χάρτη της γεωγραφικής τους κατανομής εκατέρωθεν του Ισθμού του Παναμά. Συζητάμε για τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους και κάνουμε σύγκριση των δύο ειδών.
β) Αναπαράγουμε βίντεο που εξηγεί πως εμφανίστηκαν τα δύο είδη μέσω απομόνωσης και εισάγουμε την έννοια του φραγμού ως προϋπόθεση δημιουργίας νέων ειδών.
γ) Συζήτηση πιθανών σεναρίων εμφάνισης των δύο ειδών.
5.ΕΚΤΙΜΗΣΗ
α) Θα επανέλθουμε να συμπληρώσουμε την ιδεοθύελλα.
β) Τροποποίηση αρχικών υποθέσεων σχετικά με τα τριαντάφυλλα και συζήτηση για την έννοια του φραγμού.
γ) Ζητάμε από τους μαθητές να γράψουν ένα σενάριο στο οποίο θα φτιάξουν ένα νέο είδος με επιθυμητά χαρακτηριστικά χρησιμοποιώντας τις νέες γνώσεις που απέκτησαν.