Παλαιότερη έρευνα (1995) σχετικά με τις δυσκολίες μαθητών, ως προς την εκμάθηση της Βιολογίας, είχε αναδείξει ως δυσκολότερα θέματα: τη μεταφορά του νερού στα φυτά και τη Γενετική. Μεταγενέστερη έρευνα (2010), έδειξε πως η δυσκολία εκμάθησης της μεταφοράς του νερού στα φυτά είχε εκλείψει, χάρει στις πολύ σημαντικές αλλαγές στα Προγράμματα Σπουδών της χώρας που κατέστησαν το θέμα προσιτό στους μαθητές, ενώ η δυσκολία σχετικά με τη Γενετική είχε παραμείνει. Στην προσπάθεια εντοπισμού της ακριβούς αιτίας που το αντικείμενο της Γενετικής εξακολουθούσε να ενέχει δυσκολία για τους μαθητές, έγινε προσπάθεια, μέσω έρευνας με συνεντεύξεις και ερωτηματολόγια μαθητών και καθηγητών, να ανιχνευθούν πιθανές λύσεις.

Παράγοντες δυσκολίας για τους μαθητές ήταν το λεξιλόγιο, το οποίο αξιολόγησαν ως μεγάλο και δύσκολο, με παρόμοιες, αλλά διαφορετικής σημασίας λέξεις (όπως homologue, homologous, homozygous and homozygotye), οι μαθηματικού τύπου εκφράσεις και σύμβολα που χρησιμοποιούνται για τις γενετικές διασταυρώσεις, τα παρόμοια αλλά διαφορετικά αντικείμενα της Μείωσης και της Μίτωσης τα οποία λόγω ομοιότητας διδάσκονται πλάι πλάι, ο λίγος χρόνος που διατίθεται από το Πρόγραμμα Σπουδών για αυτό το δύσκολο αντικείμενο.

Το γεγονός ότι η κατάταξη, ως προς τη δυσκολία των επιμέρους θεμάτων της Βιολογίας, διέφερε μεταξύ μαθητών και καθηγητών, με τη Γενετική να μην αποτελεί θέμα εξέχουσας δυσκολίας για τους καθηγητές, παρά τις εγγενείς δυσκολίες του αντικειμένου, άφηνε υπόνοιες ότι ο τρόπος με τον οποίο αυτό παρουσιαζόταν πιθανόν να ήταν εκείνος που προσέθετε δυσκολία για τους μαθητές.

Τα 3 επίπεδα της σκέψης

Όπως και σε άλλες Επιστήμες, έτσι και στη Γενετική, υπάρχουν δυσκολίες που μεταφέρονται από το ένα επίπεδο εκπαίδευσης στο άλλο. Αναλύοντας τη φύση των δυσκολιών αυτών, αντιλαμβανόμαστε ότι η περιπλοκότητά τους σχετίζεται με το γεγονός ότι αυτές αναπτύσσονται σε τρία επίπεδα σκέψης: το Μάκρο και απτό, το Μίκρο (ή Υπο-Μίκρο ή Μοριακό) και το Συμβολικό, τα οποία δημιουργούν ένα τρίγωνο. Ενώ ο καθηγητής, ως ειδικός, έχει τη γνώση και επομένως και τη δυνατότητα να κινείται άνετα από γωνία σε γωνία αυτού του τριγώνου και να αλληλεπιδρά ταυτόγχρονα και με τα τρία αυτά επίπεδα, οι μαθητές, ως αρχάριοι, μπορούν να λειτουργήσουν σε ένα επίπεδο κάθε φορά, στη συνέχεια να συνδυάσουν δύο γωνίες του τριγώνου, ενώ απαιτείται πολύς χρόνος ώστε να μπορούν να ακολουθήσουν τον καθηγητή στο εσωτερικό του τριγώνου. Πιθανόν εδώ να εδράζεται και η λύση του προβλήματος, στο να γίνεται συνειδητή προσπάθεια από τον καθηγητή, η ανάπτυξη της σκέψης του μαθητή να γίνει με αργό ρυθμό και πολλές επαναλήψεις ώστε ο μαθητής να αναπτύξει πειραματική εμπειρία στο επίπεδο Μάκρο, να ελέγχει τις έννοιες και το λεξιλόγιο στο επίπεδο Μίκρο και να εισαχθεί σταδιακά στον κόσμο των Συμβόλων.

3 thoughts on “Μια ιστορία εξέλιξης δυσκολιών των μαθητών στη Βιολογία”

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *