Το Scratch αποτελεί μια οπτική γλώσσα προγραμματισμού, η οποία κατασκευάστηκε από το MIT Media Lab, με στόχο τη διδασκαλία εννοιών προγραμματισμού. Απευθύνεται σε παιδιά πρώτης σχολικής ηλικίας και άνω. Με τη χρήση της γλώσσας Scratch οι μικροί προγραμματιστές μπορούν εύκολα με drag n’ drop να μετακινούν μπλοκ εντολών και να κατασκευάζουν τα δικά τους προγράμματα με παιγνιώδη μορφή. Μερικές έννοιες προγραμματισμού που μπορούν να καλλιεργηθούν από την ενασχόληση με τη γλώσσα Scratch είναι:
- Εντολή
- Ακολουθία
- Επανάληψη
- Επιλογή
- Παράμετρος
- Αλγόριθμος
- Εκτέλεση διαδικασιών ή προγράμματος
- Χαρακτήρας– Σκηνή– Έργο
- Μήνυμα (με την έννοια ότι καλούμε μια συνάρτηση)
- Επικοινωνία– Συντονισμός– Συγχρονισμός
- Παραλληλισμός – Ταυτόχρονος προγραμματισμός
- Εκσφαλμάτωση
Με μια απλή δωρεάν εγγραφή στη σελίδα https://scratch.mit.edu/ ο καθένας μπορεί να αρχίσει να πειραματίζεται με τον προγραμματισμό, με την χρήση της συγκεκριμένης γλώσσας. Πλέον, επειδή η γλώσσα Scratch είναι εύχρηστη σε μικρές ηλικίες χρησιμοποιείται και για τον προγραμματισμό διάφορων kit εκπαιδευτικής ρομποτικής (Lego WeDo, Lego Mindstorms, Thymio II κλπ.). Μετά την μεγάλη απήχηση του Scratch, δημιουργήθηκε και το (επίσης δωρεάν) ScratchJr για παιδιά προσχολικής ηλικίας το οποίο έχει σχεδόν όλες τις εντολές του Scratch, χωρίς την χρήση λέξεων, αλλά μόνο εικόνων.
Μετά από δημιουργία λογαριασμού στην παραπάνω ιστοσελίδα, στα πλαίσια του συγκεκριμένου μαθήματος, κατασκευάσαμε ένα μικρό αρχικό πρόγραμμα, για να εξοικειωθούμε με το Scratch Editor. Στο πρόγραμμα παρουσιάζεται ο χαρακτήρας της γάτας, ο οποίος μετακινείται, παράγει έναν προεπιλεγμένο ήχο και δίνει μερικές πληροφορίες για τους εαυτούς μας.