Το μάθημα της Βιολογίας στο σύγχρονο σχολείο είναι πλέον σαφές ότι εκτός από το θεωρητικό υπόβαθρο, χρειάζεται να συνοδεύεται και από εργαστηριακές ασκήσεις. Καθώς οι μαθητές συγκρατούν πιο εύκολα τις γνώσεις που αποκτούν μέσω της ίδιας τους της εμπειρίας, είναι πολύ σημαντικό να δουν από κοντά τις συνθήκες στις οποίες εργάζεται ένας επιστήμονας Βιολόγος. Για το σκοπό αυτό, σήμερα θα γνωρίσουμε ένα ερευνητικό κέντρο που αποτελεί ιδανικό μέρος επίσκεψης μιας τάξης, ώστε οι μαθητές να δουν πως είναι τα πραγματικά εργαστήρια και να γνωρίσουν διακεκριμένους επιστήμονες.
Το ‘Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) είναι ένα από τα πιο σύγχρονα ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2004 και στεγάζεται σε ένα οικοδομικό σύμπλεγμα κτιρίων που απέχει 3 χλμ από το κέντρο της Αθήνας.
Η θεμελιώδης αρχή πάνω στην οποία δημιουργήθηκε το ΙΙΒΕΑΑ είναι ο συνδυασμός της βασικής έρευνας με την κλινική έρευνα για την ανάπτυξη της λεγομένης «μεταφραστικής έρευνας» (translational research). Κύριος στόχος του είναι η επίτευξη Αριστείας στις βιοϊατρικές επιστήμες μέσω της απασχόλησης και συνεργασίας διακεκριμένων ερευνητών και μέσω της εκπαίδευσης νέων επιστημόνων στους οποίους προσφέρονται όλες οι δυνατότητες που μπορεί να παρέχει ένα ιδιαίτερα δραστήριο επιστημονικό περιβάλλον.
Το ΙΙΒΕΑΑ στεγάζει σήμερα περισσότερες από 50 ερευνητικές ομάδες που δραστηριοποιούνται στην κατανόηση των βασικών μηχανισμών και της παθοφυσιολογίας του ανοσολογικού συστήματος, του καρδιαγγειακού και νευρικού συστήματος καθώς επίσης των βλαστοκυττάρων, της ανάπτυξης, της γήρανσης και του καρκίνου. Όλα πεδία έρευνας παρατίθενται εδώ, ώστε κάθε καθηγητής να διαλέξει που θα επικεντρώσει την επίσκεψη των μαθητών του.
Οι ερευνητικές ομάδες ανήκουν σε ένα από τα 4 Ερευνητικά Κέντρα (Ινστιτούτα) που δραστηριοποιούνται στους τομείς της Βασικής Έρευνας, της Κλινικής, Πειραματικής Χειρουργικής και Μεταφραστικής Έρευνας, της Βιολογίας Συστημάτων και της Περιβαλλοντικής Υγείας.
Καθώς οι ερευνητικές δραστηριότητες του ΙΙΒΕΑΑ υποστηρίζονται από σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις και εργαστηριακές υποδομές, οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να δουν από κοντά, εκτός από τα παραπάνω εργαστήρια, τη μονάδα βιολογικής απεικόνισης (bioimaging), τη μονάδα διαγονιδιακών πειραματοζώων, τη μονάδα ιστολογίας, καθώς και τη μονάδα πρωτεομικής και γονιδιωματικής ανάλυσης.
Το ΙΙΒΕΑΑ είναι ένα από τα πιο κατάλληλα μέρη για επίσκεψη μαθητών, καθώς προσφέρονται πολυάριθμες δυνατότητες ξενάγησης σε εργαστήρια διαφορετικών πεδίων έρευνας, καθώς και αλληλεπίδρασης με διακεκριμένους επιστήμονες στο χώρο της έρευνας. Είναι σίγουρο ότι δεν θα ενθουσιαστούν μόνο τα παιδιά, αλλά και εμείς οι καθηγητές!
Πώς θα μπορούσε να ενταχθεί αυτό, σε μία αίθουσα διδασκαλίας;
Σκοπός μου γράφοντας αυτό το άρθρο ήταν να ενημερωθούν οι καθηγητές Βιολογίας για τις δυνατότητες που τους προσφέρει μία οργάνωση εκδρομής στο ΙΙΒΕΑΑ για τους μαθητές τους. Εναλλακτικά όμως, σε περίπτωση ένταξής του σε μία αίθουσα διδασκαλίας, θα μπορούσε να γίνει μία αναλυτική παρουσίαση των εργαστηρίων που στεγάζονται στο ΙΙΒΕΑΑ, συζητώντας για το θέμα με το οποίο ασχολείται το κάθε εργαστήριο και το προφίλ του ερευνητή.