Μάι 22 2016

Τα δόντια μας και η τερηδόνα

Στόχοι: μετά το πέρας της διδασκαλίας

  1. οι μαθητές να είναι σε θέση να κάνουν περιγραφή της διαδικασίας εμφάνισης τερηδόνας
  2. οι μαθητές να μπορούν να αναφέρουν τα ‘όπλα’ κατά της εμφάνισης τερηδόνας

Μέσα

  1. βίντεο ‘έργα και ήμερες της κυρίας τερηδόνας’
  2. φύλλο εργασίας

Προαπαιτούμενες γνώσεις

  1. τα είδη των δοντιών
  2. τις στοιβάδες των δοντιών και τα χαρακτηριστικά τους

Δραστηριότητα 1

Γίνεται συζήτηση πάνω στο πώς μπορεί να χαλάνε τα δόντια και καταγράφονται στον πίνακα οι πρωταρχικές ιδέες των μαθητών.

Δραστηριότητα 2

Ακολουθεί παρουσίαση του βίντεο-

Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης του βίντεο τα παιδιά καλούνται να απαντήσουν ανά ομάδες (κατά προτίμηση τετραμελείς) στο παρακάτω φύλλο εργασίας και στη συνέχεια ακολουθεί σχολιασμός.

 

4ο Δ.Σ. Αθήνας                                                                                                     Διδακτικό έτος 2015 – 2016

Ε.Ζ. Τα δόντια)                                                                                                      Ημερομηνία:

Ομάδα ………..

 

Ερώτηση 1

Ποιοι είναι οι βοηθοί της κυρίας Τερηδόνας;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ερώτηση 2

Τι κάνουν οι βοηθοί της κυρίας Τερηδόνας στα δόντια που ‘θα βάλουν στο μάτι’;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ερώτηση 3

Τι αγαπάει πολύ η κυρία Τερηδόνα και οι βοηθοί της;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Ερώτηση 4

Γιατί δεν μας πονούν τα δόντια μας όταν αρχίζουν να χαλάνε;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ερώτηση 5

Με ποια όπλα μπορούμε να ‘πολεμήσουμε’ την κυρία Τερηδόνα και τους βοηθούς της;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Δραστηριότητα 3

Επανερχόμαστε στον πίνακα και στις πρωταρχικές ιδέες των μαθητών. Τις επαληθεύουμε ή τις διορθώνουμε κλείνοντας έτσι το μάθημα και μια μικρή ανακεφαλαίωση.

Μάι 11 2016

Η αναπνοή σε διάφορα είδη ζώων

Όταν μιλάμε για αναπνοή συνήθως έχουμε στο μυαλό μας το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου ή γενικότερα των θηλαστικών. Ωστόσο αυτό διαφέρει στα ασπόνδυλα , τα υδρόβια σπονδυλωτά αλλά και στα αμφίβια.

Αναλυτικότερα, τα ασπόνδυλα μπορεί να χρησιμοποιούν για την αναπνοή τους από την πεπτική κοιλότητα και την επιδερμίδα μέχρι όργανα όπως βράγχια ή πνεύμονες και τραχείες (έντομα).

Τα υδρόβια σπονδυλωτά όπως τα ψάρια χρησιμοποιούν βράγχια και τα αμφίβια ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξής τους χρησιμοποιούν διαφορετικό όργανο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο βάτραχος που στο στάδιο του γυρίνου χρησιμοποιεί βράγχια, ενώ ο ώριμος βάτραχος χρησιμοποιεί αεροφόρους σάκους.

Ακολουθεί ο σχετικός εννοιολογικός χάρτης.

Μάι 08 2016

Βικιπαίδεια : προσθήκη σε λήμμα

ΒικιπαίδειαΣτην παραπάνω εικόνα παρουσιάζεται η προσθήκη της Μπούρου Αγγελικής σε ένα λήμμα στη Βικιπαίδεια σχετικά με την αναπνοή. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται με λίγα λόγια πώς γίνεται η αναπνοή σε ασπόνδυλα, υδρόβια σπονδυλωτά και αμφίβια.

Μάι 08 2016

Βικιπαίδεια : ΤΠΕ στην εκπαίδευση

tpeΗ παραπάνω σελίδα προέρχεται από ιστότοπο της Βικιπαίδειας. Πρόκειται για ένα άρθρο από την Μπούρου Αγγελική σχετικά με τη χρησιμότητα των ΤΠΕ στην εκπαίδευση. Αρχικά ασχολείται με τις ΤΠΕ και την εκπαίδευση γενικότερα , ενώ στη συνέχεια εξειδικεύεται για την δοδασκαλία της Βιολογίας.

Μάι 08 2016

Βικιπαίδεια : προφίλ

προσωπικαΠαρουσιάζεται στην παραπάνω εικόνα η σελίδα στη Βικιπαίδεια του προφίλ της Μπούρου Αγγελικής στο οποίο αναφέρονται ορισμένα γενικά στοιχεία.

Μάι 04 2016

Διδασκαλία δομής και λειτουργίας δοντιών με τη βοήθεια του Moodle

Το θέμα αποτελείται από τρεις ενότητες: 1. τις στοιβάδες του δοντιού 2. τη διαδικασία μετάβασης από τα νεογιλά στα μόνιμα δόντια και 3. τα είδη των δοντιών.

Οι στόχοι της διδασκαλίας του συγκεκριμένου θέματος είναι (από τους μαθητές):

1. η αναγνώριση των στοιβάδων του δοντιού

2. η γραπτή περιγραφή των χαρακτηριστικών τους

3. η ανάκληση της ονομασίας τους μετά από περιγραφή τους

4. η αναφορά των ονομάτων των διαφόρων τύπων δοντιών

5. η αναγνώριση αλλά και μερική απεικόνισή τους

6. η σύνδεση κάθε τύπου δοντιού με συγκεκριμένη λειτουργία στην επεξεργασία τροφής

7. η αναγνώριση και η ανάκληση του ότι τα δόντια σχηματίζονται μέσα στη γνάθο πολύ πριν εμφανιστούν

8. η αναφορά πως οι ρίζες των δοντιών διασπώνται από τους οστεοκλάστες πριν αυτά πέσουν

9. η περιγραφή (γραπτή) κάθε τύπου δοντιού

Όσον αφορά την ενότητα σχετικά με τις στοιβάδες του δοντιού, ως πηγή χρησιμοποιείται ένα αρχείο word με αναλυτικό κείμενο καθώς και μια εικόνα (ενσωματωμένη). Ως δραστηριότητα εμπέδωσης δίνεται ένα ερωτηματολόγιο.

Στη δεύτερη ενότητα για τη μετάβαση από τα νεογιλά στα μόνιμα δόντια χρησιμοποιείται ως πηγή μια εικόνα καθώς και σχετικός σχολιασμός της. Η δραστηριότητα εμπέδωσης είναι ένα σύντομο κουίζ.

Στην τρίτη και τελευταία ενότητα σχετικά με τα είδη των δοντιών, ως πηγή χρησιμοποιείται μια εξωτερική ιστοσελίδα και η δραστηριότητα εμπέδωσης είναι ένα πιο εκτενές κουίζ.

Μετά την ολοκλήρωση όλων των δραστηριοτήτων εμπέδωσης, ακολουθεί ένα κουίζ ερωτήσεων κλειστού τύπου πάνω στο σύνολο της ύλης.

Απρ 20 2016

To C – Tools ‘δουλεύει’ καλά με λίγη βοήθεια από το wordnet

Το c – tools είναι ένα πρόγραμμα κατασκευής εννοιολογικών χαρτών. Χρησιμοποιείται για την ταξινόμηση εννοιών σε εννοοιλογικούς χάρτες που περιέχουν πολυάριθμες προτάσεις συμπλήρωσης (σύνδεση 2 φράσεων με μία τρίτη συνδετική).

Το wordnet από την άλλη είναι μια βάση δεδομένων παραγώγων λέξεων. Χρησιμοποιείται για τη δημιουργία επιπλέον προτάσεων συμπλήρωσης εννοιολογικών χαρτών (με νέες φράσεις σύνδεσης). Ο περιορισμός ως προς τη χρήση του wordnet έχει να κάνει με τη γραμματική πίσω από τη σύνδεση των φράσεων.

Σήμερα το πρόγραμμα που χρησιμοποιείται για την κατασκευή εννοιολογικών χαρτών είναι το robograder. To πρόβλημα στη χρήση του αφορά την αποδοχή λανθασμένων επιλογών ως εναλλακτικών. Από την άλλη πλευρά γνωρίζει επιτυχία δεδομένου πως οι χρήστες αποφεύγουν την απόκλιση από τις λέξεις που γνωρίζουν καλά.

Ερευνητικό ερώτημα αυτής της εργασίας είναι πώς η ορθότητα της σύνδεσης μιας πρότασης αλλάζει όταν φτιάχνουμε υποκατάστατά της με συνώνυμα, τροπόνυμα και αντώνυμα. Ως δείγμα επιλέχτηκαν 250 προτάσεις από ένα σύνολο 35.404 της βάσης δεδομένων του c – tools του πανεπιστημίου Michigan, χωρισμένες σε 5 ομάδες των 50. Την κάθε πρόταση αποτελούσαν μία αρχική εννοιολογική φράση, μια συνδετική και μια τελική εννοιολογική φράση. Η σύνδεση των προτάσεων σε εννοιολογικό χάρτη έγινε με το χέρι και με τη βοήθεια του wordnet. Στην πρώτη περίπτωση χρησιμοποιήθηκαν 2 άτομα τα οποία βαθμολόγησαν τις προτάσεις βάσει των παρακάτω στοιχείων:

1 για το σωστό

Χ για το  λάθος

Ο για το σωστό ανάλογα με το υπόλοιπο πλαίσιο εννοιών

s για γραμματικά, ορθογραφικά λάθη ή απουσία ρήματος στη συνδετική φράση

Στη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών με τη βοήθεια του wordnet, χρησιμοποιήθηκαν 3 κριτήρια:

1.τα παράγωγα  να προέρχονται από συνδετικές φράσεις 1 ρήματος

2. ελάχιστο : 3 επιλογές για κάθε σχέση

3.ένα  ρήμα συνδετικής φράσης είχε μέχρι και 9 παράγωγα (π.χ.  3 συνώνυμα, 3 τροπόνυμα, 3 αντώνυμα)

Μετά την ανάλυση των δεδομένων καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η ακρίβεια της ορθότητας (τριπλετών από συνώνυμα και τροπόνυμα) εξαρτάται από γενικούς παράγοντες που σχετίζονται με διαφορά στη σημασία καθώς και στην παρουσία αυξημένης ορθότητας σε κοινές λέξεις και συνδετικά ρήματα παρόμοιας σημασίας.

Κλείνοντας, καταλήγουμε το c – tools δείχνει να ‘δουλεύει’ στην τάξη όσον αφορά εννοιολογικούς χάρτες μεγάλης κλίμακας, καθώς και στο ότι δείχνει να ενισχύει τη διασύνδεση γνώσης / γνωστικών τομέων μεταξύ των μαθητών.

Μαρ 29 2016

Σχέδιο μαθήματος: αυτότροφοι – φυτοφάγοι – σαρκοφάγοι οργανισμοί

Βαθμίδα: Πρωτοβάθμια

Τάξη: Γ

Μάθημα: Μελέτη Περιβάλλοντος

Ενότητα: Φυτά – Ζώα

Μάθημα: Αυτότροφοι – φυτοφάγοι – σαρκοφάγοι οργανισμοί

Στόχοι: Οι μαθητές μετά το πέρας της διδασκαλίας να είναι σε θέση:

1.να αναγνωρίζουν και να αναφέρουν παραδείγματα αυτότροφων οργανισμών

2. να αναγνωρίζουν και να αναφέρουν παραδείγματα καταναλωτών πρώτης τάξης (φυτοφάγοι)

3. να να αναγνωρίζουν και να αναφέρουν παραδείγμτα καταναλωτών δεύτερης τάξης (σαρκοφάγοι)

Διάρκεια: 45′

Υλοποίηση:

  1. Χρησιμοποιώντας έναν προτζέκτορα παρουσιάζουμε στα παιδιά την ορολογία, τρεις εικόνες των υπό μελέτη οργανισμών καθώς και ένα κατά προτίμηση ευρή σύνολο των οργανισμών που αυτοί καταναλώνουν.
  2. Χωρίζουμε τα παιδιά σε τρεις ομάδες και αναθέτουμε στην κάθε ομάδα σε πρώτη φάση να αντιστοιχίσει στον οργανισμό που έχει αναλάβει, τους αντίστοιχους οργανισμούς που καταναλώνει και στη συνέχεια να επιλέξει από την ορολογία την ονομασία που ταιριάζει καλύτερα στις διατροφικές του ιδιαιτερότητες.
  3. Μόλις ολοκληρωθεί το παραπάνω βήμα, γίνεται παρουσίαση της εργασίας της κάθε ομάδας και ακολουθεί συζήτηση.

Αξιολόγηση:

Ζητώ από τα παιδιά, ατομικά, να επιλέξουν έναν εκπρόσωπο και από τα τρία είδη και χρησιμοποιώντας την εφαρμογή gallery bank, να δημιουργήσουν από τρία album,τα οποία θα έχουν τίτλο το είδος του οργανισμού και σε ποια κατηγορία ανήκει, και περιεχόμενο τρεις (τουλάχιστον) εικόνες διαφορετικών ειδών οργανισμών που καταναλώνει.

Μαρ 16 2016

‘Πακετάρισμα’ DNA και μίτωση

Όταν οι μαθητές ακούν πως αν τεντώναμε το ανθρώπινο πυρηνικό DNA σε μια ευθεία θα έφτανε περίπου τα δύο μέτρα, συνηθίζουν άλλωτε να μας κοιτούν λίγο περίεργα, άλλοτε αρχίζουν ψίθυροι και γελάκια και άλλωτε πολύ απλά αναρωτιούνται ‘πώς;’. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών να κάνουν τη διαδικασία του ‘πακεταρίσματος’ του DNA κατανοητή στα παιδιά, χρησιμοποιώντας τόσο τον λόγο όσο και την εικόνα, κάτι τέτοιο είναι σε πολλές περιπτώσεις ιδιαίτερα δύσκολο, κυρίως λόγω του γεγονότος πως η αναδίπλωση γίνεται μέσα στο χώρο με αποτέλεσμα η χρήση μόνο εικόνων να καθίσταται για πολλούς μαθητές ανεπαρκής. Δεδομένου πως στόχος μας δεν είναι απλά το ‘παπαγάλισμα’ της διαδικασίας αλλά η σε βάθος κατανοησή της, προτείνω σαν τελευταίο στάδιο της διδασκαλίας, μετά τη χρήση του λόγου και της εικόνας, την παρουσίαση της διαδικασίας του ‘πακεταρίσματος’ του DNA σε ένα βίντεο στο οποίο θα γίνεται προσομοίωση της διαδικασίας στο χώρο, όπως παρακάτω…

Μαρ 15 2016

Κυτταροσκελετός

Η μελέτη του κυτταροσκελετού αποτελεί, για μένα, ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι του τομέα της βιολογίας κυττάρου. Ωστόσο, υπάρχη η πιθανότητα αρκετοί μαθητές να μη δίνουν ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας του. Αυτό πιστεύω πως μπορεί να οφείλεται στο γεγονός πως δε γίνεται αρκετή ή η παραμικρή αναφορά σε ασθένειες και διαταραχές, που μπορεί να κρύβονται πίσω από δυσλειτουργία του κυτταροσκελετού. Σε αυτό το σημείο, η δική μου πρόταση αναφέρεται στην αναφορά ύπαρξης ασθενειών που σχετίζονται με δυσλειτουργία του ως μέρους τόσο της αφόρμησης όσο και της ανακελαφαίωσης. Παρακάτω προτείνω μια σειρά διαφανειών η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει υλικό για ανακεφαλαίωση, καθώς πέρα από το κομμάτι των ασθενειών αναφέρεται στο πρώτο μέρος της και στη δομή και λειτουργία του κυτταροσκελετού. Πατήστε εδώ .